Het Raadsel van de Homogene Groepen

Maandag, 30 april 2018

Ik ben dertig jaar geïntigreerd geweest door een raadsel waar ik maar geen oplossing voor kon vinden. En ik was toch wel nieuwsgierig hoe het in elkaar zat. In de jaren tachtig heb ik bij mijn oude werkgever meegedaan aan informatiesessies voor sollicitanten. Samen met een collega, gaf ik voorlichting over de functies waar ze voor gesolliciteerd hadden. De sollicitanten kwamen in groepjes van vier de kamer binnen en gingen aan een tafel zitten. Ze stelden zich voor, vertelden waar ze vandaan kwamen en welke interesses ze hadden. Daarna gaven wij uitleg over de functies en konden ze vragen stellen.

Op een bepaald moment begon mij iets op te vallen. De sollicitanten kenden elkaar niet, maar toch vormde elke groep van vier altijd een herkenbare eenheid die ook duidelijk verschilde van elke andere groep. De ene groep was vrolijk, de andere wat meer timide en een andere groep was weer erg spraakzaam. Hoe konden mensen die elkaar niet kenden, toch zulke homogene groepen vormen die tegelijk zo anders van elkaar waren? Ik vond dat een raadsel. Ik heb daar met meerdere personen over gesproken, maar niemand kon mij een bevredigende verklaring geven.

In 2015 kreeg ik voor mijn verjaardag een boek cadeau: Ons Feilbare Denken van Daniel Kahneman. Het gaat over de manier waarop wij denken en hoe dat ons gedrag beïnvloedt. Daniel Kahneman is een psycholoog die in 2002 de Nobelprijs voor Economie won. En wat is nou het geval? Dit boek gaf het antwoord op het raadsel van de homogene groepen. Het boek stelt, ik zeg het in mijn eigen woorden, dat de eerste in een reeks is bepalend voor de hele reeks. De eerste persoon in de groep van vier die het woord krijgt, bepaalt de toon van de hele groep. Als de eerste persoon vrolijk voor de dag komt, is de hele groep vrolijk. Is de eerste persoon wat timide, dan zal de rest van de groep ook timide zijn. Als de eerste persoon uitvoerig vertelt, zullen de anderen in de groep dat ook doen.

Zo kreeg elke groep op de sessies een eigen karakter met duidelijke verschillen tussen de groepen. Het raadsel was na dertig jaar of zo eindelijk opgelost, dankzij de Psychologie. Overigens is het boek Ons Feilbare Denken een heel boeiend boek. Volgens het boek hebben onze hersenen veel minder invloed op ons gedrag dan wij beseffen. Wij zijn veel minder rationeel dan we denken en beslissen veel vaker op ons gevoel. Uiteindelijk was het toch ook erg leerzaam om met zo een raadsel bezig te zijn.




Hans Willering
Freelance tekstschrijver


Meest recente columns



Meest recente diversen



Meest recente foto's



Meest recente publicaties